Kỹ năng sống là gì?
Kỹ năng sống là tất cả điều cần thiết bạn cần phải biết để có được khả năng thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng ngày trong cuộc sống. Tuy là điều rất cần thiết nhưng không phải ai trong chúng ta cũng nhận ra tầm quan trọng của nó. Chúng ta thất bại, chúng ta chán nản, chúng ta thường tự hỏi tại sao lại có quá nhiều điều xui xẻo, quá nhiều điều không như ý muốn xảy đến. Nhưng thay vì học hỏi rút tỉa kinh nghiệm, tìm ra nguyên nhân, chúng ta lại có khuynh hướng chỉ biết than vãn và bỏ cuộc,và coi đó là yếu tố may rủi.
Có hàng trăm kỹ năng sống khác nhau. Tuỳ theo hoàn cảnh, môi trường sống, điều kiện sống mà người ta cần dạy cho trẻ em những kỹ năng thiết yếu khác nhau.
Ví dụ: Trẻ em ở đồng bằng sông Cửu Long cần được dạy kỹ năng bơi lội, đi xuồng, ghe... hơn là kỹ năng sử dụng các phương tiện giao thông công cộng. Trẻ em đường phố cần được dạy kỹ năng tự bảo vệ bản thân, phòng chống xâm hại tình dục, kỹ năng từ chối (khi được mời thử ma tuý, bỏ học...)
Chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta lạc vào rừng mà chẳng biết lối ra, khi chúng ta bị rắn cắn hay gặp người bị nạn mà không biết sơ cứu, khi chúng ta đến một nơi chẳng có nước máy hay bình nước lọc nào, bạn còn nhớ cách làm hệ thống lọc nước từ đất, đá, cát, sỏi không? Đó là kỹ năng sống.
Tại sao phải học kỹ năng sống?
Tổ chức Văn hoá - Khoa học - Giáo dục của Liên hiệp quốc (UNESCO) đã đưa ra 4 trụ cột của việc học tập ở thế kỉ XXI đó là: Học để biết ( learn to know), học để làm ( learn to do), học để cùng chung sống (learn to live toghether) và học để tự khẳng định bản thân (learn to be).
Khái niệm học cũng như mục tiêu của sự học là rất rộng. Tuy nhiên, với chương trình, nội dung và phương pháp học ở nhà trường hiện nay của chúng ta, trẻ em chủ yếu là học được nhiều kiến thức (học để biết). Còn việc học để biết làm (biết hành động), học cách để chung sống và đặc biệt là học để tự khẳng định … còn nhiều hạn chế. Dạy trẻ em các kỹ năng sống là góp phần bổ sung sự thiếu hụt những điều các em còn ít được dạy ở nhà trường, ở gia đình.
Không chỉ trẻ em, mà cả người trưởng thành cũng cần có những kỹ năng sống thiết yếu. Việc học kỹ năng sống không bao giờ là muộn và phải được học suốt đời, dưới nhiều hình thức khác nhau.
Có một chuyện khá vui ở một trung tâm, là có cả các cụ già tóc đã bạc cũng đi học… kỹ năng sống. Bởi đơn giản, khi con cái sống và giáo dục trẻ em các kỹ năng sống trong xã hội hiện đại, rất có thể các cụ sẽ không hiểu, không tuân theo và áp dụng những quan điểm cũ của mình, dẫn đến mâu thuẫn và có thể vô tình phá vỡ những kỹ năng mà con cái dày công tập luyện cho các cháu.
Vì thế mới có chuyện cả ông bà, cha mẹ và con cái cùng đi học "cách sống". Với các cụ già, dù đã trải qua đủ mọi thăng trầm, đắng cay trong đời, những bài học "vỡ lòng" về kỹ năng sống cũng vẫn khiến các cụ thấy ngạc nhiên, mới mẻ và thay đổi một phần quan niệm về cuộc sống. Tuy vậy, không phải gia đình nào cũng nghĩ ra "sáng kiến" đưa ông bà… đi học, khiến các cuộc tranh luận không đầu không cuối về cách sống, cách giáo dục con trẻ vẫn xảy ra.
Học kỹ năng sống như thế nào?
Như trên vừa trình bày, việc học kỹ nắng sống không phải việc của riêng mình ai. Đó là điều kiện để mỗi cá nhân có thể tồn tại và trở nên tự hoàn thiện hơn trong xã hội này. Việc phát hiện ra chúng ta đang thiếu những kỹ năng gì đã là một thành công lớn. Nhưng làm cách nào để hoàn thiện những kỹ năng đó cũng là vấn đề quan trọng không kém. Hiện nay có rất nhiều phương pháp cũng như cách thức để rèn luyện. Mỗi phương pháp, cách thức lại có những ưu nhược điểm khác nhau. Nếu mỗi cá nhân không chọn được cho mình một phương pháp rèn luyện đúng đắn thì chả khác nào một người biết mình ngứa chỗ nào nhưng không biết gãi thậm chí gãi nhầm chỗ. Chính vì vậy, việc lựa chọn cho mình một phương pháp học tập, rèn luyện cho phù hợp là điều vô cùng cần thiết và quan trọng.
Hiện có nhiều hình thức để học kỹ năng sống, trong đó phổ biến nhất là theo học tại các trung tâm đào tạo. Tại các trung tâm này, dưới sự trợ giúp của các giảng viên, các học viên sẽ có điều kiện trao đổi, tranh luận, nhằm đưa xây dựng nên các khung lý thuyết. Từ đó, các học viên sẽ áp dụng vào trong thực tiễn.Kế đến là tổ chức học như một hoạt động ngoại khóa theo trường học, cơ quan và học theo các chuyến du lịch, dã ngoại…
Cách tốt nhất để tự kiểm tra, học hỏi các kỹ năng sống là tự mình đến một nơi lạc hậu, nguyên sơ như ngàn năm trước, khi những thứ máy móc, dịch vụ hiện đại vẫn chưa xuất hiện và tự mình đấu tranh sinh tồn. Nhưng cách làm này xem ra không khả thi và thật tốn kém vì xã hội này đã quá phát triển, việc tạo ra một nơi như thế mà không cần sự hỗ trợ của kỹ thuật hiện đại quả là một bài toán hóc búa. Nhưng nói thế không phải là không có cách để chúng ta tự kiểm tra và trau dồi.Môt trong những hình thức đào tạo còn mang tính mới mẻ nhưng đem lại hiệu quả cao hiện nay chính là việc học thông qua các tình huống giả lập cuộc sống. Đó chính là việc các học viên sẽ tham gia vào các trò chơi lớn (Big Game).
0 nhận xét:
Đăng nhận xét